در طول دهه گذشته، کنترل شبکه و مدیریت اینترنت به موضوعی مهم برای سازمان ها تبدیل شده اند که نقش مهمی در بهینه سازی ارتباطات و فناوری اطلاعات ایفا می کنند. ممکن است از دیدگاه بسیاری از افراد مدیریت شبکه و کنترل اینترنت ساده به نظر برسد، اما این موضوع در واقع مجموعه ای پیچیده از عملیات ها است. با کنترل و مدیریت شبکه و اینترنت، زیرساخت های بی سیم و ثابت با یکدیگر ادغام می شوند و شما به کل شبکه دسترسی کاملی خواهید داشت. اینترنت از شبکه ای از کامپیوترها و سرورهای سنتی، به یک بستر جهانی تبدیل شده است، که میلیاردها دستگاه بطور روزمره به آن متصل می شوند. پیش بینی ها نشان می دهد که این روند به طور پیوسته و در سال های پیش رو نیز ادامه خواهد داشت و حتی برخی از متخصصان و کارشناسان این حوزه بر این باورند که تا سال های آینده بیش از 70 میلیارد دستگاه به اینترنت متصل خواهند بود.
در این مقاله، ما به شما کمک می کنیم تا با مفهوم کنترل شبکه و مدیریت اینترنت آشنا شوید و نقش آن را در راه اندازی شبکه های مطمئن و ایمن درک نمایید.
سیستم ها یا پلت فرم های کنترل شبکه و مدیریت اینترنت، به ارائه دهندگان خدمات یا ISP ها این اجازه را می دهند تا کاربران و نحوه عملکرد شبکه و اجزای آن را زیر نظر داشته باشند. البته باید به یاد داشت که مدیریت شبکه کار ساده ای نیست و اگر در این خصوص فاقد تجربه و دانش لازم هستید، قطعاً با مسائل جدی مواجه خواهید شد. اگر قصد بهینه سازی و یا ارتقاء شبکه خود را دارا هستید و یا در نظر دارید برای اولین بار شبکه ای را راه اندازی نمایید، بدون شک به دو جزء مهم و اساسی نیاز خواهید داشت که عبارتند از:
- سیستم مدیریت شبکه
- کنترل دسترسی به شبکه
در ادامه، این دو بخش را بطور کامل توضیح خواهیم داد.
سیستم مدیریت شبکه چیست؟
با سیستم مدیریت شبکه می توانید به تمامی جزئیات و اجزای شبکه دسترسی و دید کاملی داشته باشید. مواردی از قبیل: اکسس پوینت ها، سوئیچ ها و کلیه کارهایی که کاربران در شبکه انجام می دهند (تماشا کردن ویدئو، گشت و گذار در اینترنت و ...) را می توان کنترل و مدیریت نمود.
زمانیکه شبکه جدیدی راه اندازی می شود، باید آن را بطور مداوم مانیتور و ارتقا نمود تا ایرادات آن شناسایی و در گام بعدی برطرف شوند.
با راهکارهای مدیریت شبکه و کنترل اینترنت می توانید در کمترین زمان ممکن مشکلات را عیب یابی کنید و یا از بروز آن ها جلوگیری نمایید. برخی از سیستم های مدیریت شبکه دارای ویژگی هایی هستند که به شما این امکان را می دهند تا تجربه کاربران نهایی را شبیه سازی کنید و سناریوهای مختلفی را نیز آزمایش نمایید.
کنترل دسترسی به شبکه چیست؟
یکی از عوامل مهم برای برخورداری از یک شبکه موثر و کارآمد، کنترل دسترسی به شبکه یا کنترل شبکه است. اگر مشخص نیست که چه کسی به شبکه شما دسترسی دارد و به چه کسانی اجازه دسترسی می دهید، چگونه می توانید سازمان و کاربران را از تهدیدات امنیتی در امان نگه دارید؟
بطور کلی، کنترل دسترسی به شبکه به سه بخش تقسیم می شود که عبارتند از: شناسایی، تعیین مسئولیت ها یا نقش ها و اجرای سیاست ها.
شناسایی
کنترل شبکه می تواند دستگاه ها و سیستم های اینترنت اشیا (IoT) را که به شبکه و یا اینترنت دسترسی دارند (اسکنرها، دوربین های امنیتی، سنسورهای هوشمند و ...) کنترل کند. بخش شناسایی شامل موارد مهمی است که باید از بابت آن ها مطمئن بود. این موارد شامل:
- کاربر نهایی (End-User) کیست و آیا کاربران مطمئنی به شبکه شما دسترسی دارند.
- آنچه که کاربر در نظر دارد به آن دسترسی پیدا کند.
- محل (Location) کاربرانی که سعی دارند به شبکه شما دسترسی داشته باشند.
- چه زمانی کاربران به شبکه متصل می شوند (این موضوع می تواند در توزیع پهنای باند اهمیت بالایی دارد).
- نحوه اتصال کاربران نهایی چگونه است (از طریق موبایل های هوشمند، تبلت، لپ تاپ و ...).
با پاسخ به این سوالات، مدیریت و کنترل شبکه و اینترنت به شکل ساده تری قابل انجام خواهد بود و شما می توانید به درستی تشخیص دهید که چه کسی یا چه چیزی به شبکه شما دسترسی دارد.
تعیین مسئولیت ها یا نقش ها
در این مرحله شما باید با تعیین یک "نقش" خاص برای کاربران، دسترسی های متنوعی به آن ها بدهید. این نقش ها می توانند هر چیزی باشند، به عنوان مثال:
معلم: دسترسی به برنامه های مختلف جهت ارائه خدمات آموزشی و منابع اینترنتی (ویژه معلمان و اساتید)
دانش آموز: دسترسی به اینترنت، شبکه های اجتماعی و ایمیل. عدم دسترسی به اطلاعات داخلی شبکه.
اجرای سیاست ها
صرف نظر از نوع دستگاه یا کاربر، شما می توانید سیاست های امنیتی از پیش تعیین شده را که مرتبط با نقش ها هستند، اعمال نمایید. کنترل شبکه این امکان را به ارائه دهندگان خدمات می دهد تا علاوه بر تامین نیازهای کاربران، به آن ها تجربه بی نظیری از استفاده از شبکه ها ارائه دهند. کنترل شبکه مزایای فراوانی به همراه دارد که در ادامه به چندین مورد اشاره خواهیم کرد:
- اعمال سیاست های BYOD/IoT به شکل کارآمد
- دفع اثربخش تهدیدات امنیتی
- قابلیت عیب یابی از طریق آنالیز در زمان واقعی (Real-Time)
- بررسی دستگاه برای کاهش آسیب پذیری ها
- اعمال کنترل پهنای باند
کنترل و مدیریت اینترنت چیست؟
مدیریت اینترنت فرایند کنترل و مانیتورینگ شبکه های اینترنتی است. اقداماتی که در این خصوص انجام می شود شامل تجزیه و تحلیل خطا، مدیریت عملکرد، ارائه سرویس اینترنتی و کنترل کیفیت خدمات (QoS) است. امروزه نرم افزارهای متعددی نیز برای کنترل و مدیریت اینترنت در دسترس می باشند که هر یک دارای ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی هستند.
مزایای تجاری کنترل و مدیریت شبکه:
- کنترل و بهینه سازی هزینه مصرف پهنای باند
- کنترل و بهینه سازی زمان مصرف
- کمک به سیستم های هوش تجاری جهت پایش KPI های کارمندان
- کنترل و نظارت بر اصول اخلاقی و سازمانی
- ارائه گزارشات مدیریتی در خصوص تصمیم برای چگونگی مدیریت زمان
- ایجاد بستر امن از طریق مدیریت اتصال به شبکه
- مدیریت زمان و هزینه از طریق سطوح دسترسی و قانونمند کردن مصرف
کنترل و مدیریت شبکه های بی سیم
فناوری ارتباطی شبکه های بی سیم به دلیل انعطاف پذیری بالا، مقرون به صرفه بودن و نصب آسان، در مقایسه با شبکه های ثابت سنتی، به طور گسترده ای به عنوان یک عامل کلیدی برای اتصال دستگاه های هوشمند به اینترنت در نظر گرفته می شوند. در نتیجه سیستم های هوشمند می توانند در هر شرایطی ارتباط خود را حفظ کنند. شبکه های بی سیم، که دستگاه های اینترنت اشیا را به اینترنت متصل می کنند، دائماً در حال تکامل هستند و کمتر پیش می آید که مستعد خرابی شوند. از این رو کنترل و مدیریت شبکه های بی سیم به شکل ساده تری انجام می شود.